Η διαμόρφωση της συναισθηματικής μας κατάστασης κατά την περίοδο των Χριστουγέννων επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες.
Οι πιο πολλοί άνθρωποι έχουν στο μυαλό τους τις γιορτές των Χριστουγέννων συνυφασμένες με στολισμένα σπίτια και μαγαζιά, με οικογενειακά τραπέζια, με άφθονα φαγητά και γλυκά καθώς και με ευχάριστα και θετικά συναισθήματα…
Παρ’ όλ’ αυτά, υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι δυσκολεύονται να βιώσουν όλα αυτά τα συναισθήματα και να εμπλακούν σε ευχάριστες δραστηριότητες, διότι το παραπάνω κλίμα δημιουργεί σε εκείνους δυσάρεστα συναισθήματα, θλίψη και μελαγχολική διάθεση. Τα άτομα αυτά μπορεί να προτιμούν να μένουν μόνα τους, να δυσκολεύονται να σχετιστούν με τους άλλους κατά την περίοδο των γιορτών και επίσης βιώνουν μοναξιά και άλλα έντονα συναισθήματα όπως θλίψη, στενοχώρια, θυμό, απογοήτευση, αίσθημα αδικίας. Όλα τα παραπάνω τείνουν να συνδέονται και με βαθιές αρνητικές σκέψεις και πεποιθήσεις για τον εαυτό τους και τον κόσμο γύρω τους.
Ποιοί παράγοντες αναπτύσσουν την μελαγχολική διάθεση κατά την περίοδο των Χριστουγέννων;
Η μοναξιά, ως κατάσταση, σε μια εποχή του χρόνου που χαρακτηρίζεται κατά κανόνα από τις οικογενειακές συγκεντρώσεις και τη συντροφικότητα, μπορεί να προκαλέσει την απογοήτευση σε πολλούς ανθρώπους.
Επίσης, η περίοδος των Χριστουγέννων είναι μια αρκετά δύσκολη περίοδος για όσους βιώνουν ή έχουν πρόσφατα βιώσει την απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου, καθώς τα συναισθήματα που συνδέονται με τη νοσταλγία και την απώλεια του αγαπημένου προσώπου επανέρχονται. Παράλληλα ένας βασικός λόγος, ο οποίος κυριαρχεί όλο και περισσότερο στις μέρες μας, είναι οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει κανείς σε οικονομικό επίπεδο. Δηλαδή, η πλέον δυτική νοοτροπία ταυτίζει, έστω και ασυνείδητα, τα Χριστούγεννα με τον καταναλωτισμό. Η αδυναμία ενός ατόμου να ανταπεξέλθει στις παραπάνω προσδοκίες μπορεί να πυροδοτήσει άγχος, ενοχές και αδικία και κάποιες φορές και αρνητικές σκέψεις για τον εαυτό του.
Ένας ακόμη λόγος που στέκεται αφορμή ένα άτομο να μελαγχολήσει είναι πως δεδομένου ότι έχει περισσότερο ελεύθερο χρόνο, λόγω των διακοπών, μπορεί να κάνει μια ανασκόπηση της χρονιάς που φεύγει και αυτοκριτική για όσους από τους στόχους είχε θέσει και κατάφερε ή δεν κατάφερε να επιτύχει. Παράλληλα, μπορεί να ξεκινήσει να φτιάχνει λίστες και να θέτει στόχους για τη νέα χρονιά. Όλο αυτό μπορεί να είναι ανακουφιστικό και ευχάριστο, όμως κάποιες φορές φέρνει το άτομο αντιμέτωπο με ένα ευάλωτο κομμάτι του και με τις ανεκπλήρωτες ανάγκες ή επιθυμίες που αυτό με την σειρά του μπορεί να το κάνει να βιώσει συναισθήματα ανεπάρκειας, θλίψης, θυμού, στρες και ματαίωση.
Τι μπορούμε να κάνουμε;
- Επαναπροσδιορισμός στόχων και αναγκών.
- Ρεαλιστικές προσδοκίες απέναντι στον εαυτό και τους άλλους.
- Αυτοφροντίδα. Η αυτοφροντίδα είναι η συνειδητή επιλογή συμπεριφορών και στάσεων ζωής που μας βοηθούν να είμαστε και να νιώθουμε υγιείς.
- Ανοιχτή επικοινωνία με τους σημαντικούς Άλλους στην ζωή μας – να ζητάμε βοήθεια όταν νιώθουμε ότι δεν μπορούμε να τα καταφέρουμε μόνοι μας.
- Κάλυψη βασικών αναγκών – όπως ύπνος, ξεκούραση, φαγητό
- Κάλυψη συναισθηματικών αναγκών ζώντας σε ένα περιβάλλον που μας εμπνέει ασφάλεια, ηρεμία, ώστε να επικοινωνούμε τα συναισθήματα μας και τις σκέψεις μας.
- Επικοινωνία με Γραμμή Βοήθειας ή με ειδικό ψυχικής υγείας εφόσον το άτομο ή οι οικείοι του κρίνουν ότι χρειάζεται συναισθηματική στήριξη και βοήθεια.
Γραμμή Βοήθεια για κατάθλιψη 1034
Η Γραμμή Βοήθειας για την Κατάθλιψη (1034) του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγιεινής (ΕΠΙΨΥ), είναι μια εμπιστευτική υπηρεσία, που λειτουργεί από Δευτέρα έως Παρασκευή, 9.00 — 21.00 και στελεχώνεται από ειδικά εκπαιδευμένους επαγγελματίες ψυχικής υγείας υπό την εποπτεία ψυχιάτρων.
Θεώνη Αποστολοπούλου
Κλινική Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια
CPsychol AFBPSS
BPS’s Register of Applied Psychology Practice Supervisor (RAPPS)