Ψυχοθεραπεία Online

Η online ψυχοθεραπεία είναι η πρακτική παροχής ψυχολογικών υπηρεσιών η οποία χρησιμοποιεί το Internet και τα ψηφιακά μέσα (ηλεκτρονικό υπολογιστή, tablet, κινητό τηλέφωνο) με στόχο τη διεξαγωγή συνεδριών.

Όταν ένας θεραπευόμενος επικοινωνεί με τον ψυχολόγο του μέσω chat ή βιντεοκλήσης συμμετέχει σε online ψυχοθεραπεία.

Ψυχοθεραπεία online video chat

Πώς εξελίχθηκε ιστορικά η ψυχοθεραπεία εξ αποστάσεως;

Η online ψυχοθεραπεία ανήκει στην ευρύτερη κατηγορία των τηλεψυχοθεραπειών. Η τηλεψυχοθεραπεία έκανε την εμφάνισή της κατά το 1960, περιλάμβανε ψυχοθεραπεία μέσω τηλεφώνου και αναπτύχθηκε προκειμένου να καλυφθεί η ανάγκη παρέμβασης και υποστήριξης σε πληθυσμούς με χαρακτηριστικά που παρεμπόδιζαν τη δυνατότητα διεξαγωγής δια ζώσης συνεδριών. Τέτοιοι πληθυσμοί ήταν είτε πολίτες που διέμεναν σε απομακρυσμένες περιοχές ή ακόμα στρατιώτες που έχρηζαν επείγουσας ψυχολογικής παρέμβασης για τη διαχείριση συμπτωμάτων μετατραυματικού στρες.

Αναπόφευκτα, η πορεία της online ψυχοθεραπείας ακολουθεί εκείνη της διάδοσης του Internet. Πολλοί θεωρούν ότι η άφιξή της εντοπίζεται το 1986 και αναφέρονται σε πρώιμες μορφές, όπως τα forums συζητήσεων για θέματα ψυχικής υγείας. Ωστόσο, οι περισσότεροι συμφωνούν ότι η online ψυχοθεραπεία, με τη μορφή που γνωρίζουμε σήμερα άρχισε να αναπτύσσεται από το 1995, παράλληλα με την έναρξη χρήσης της ψηφιακής κάμερας.

Λίγο αργότερα, το 1997, η ίδρυση του Διεθνούς Οργανισμού για την Ψηφιακή Ψυχική Υγεία (International Society for Mental Health Online) αποτελεί σημαντικό παράγοντα προώθησης και παγίωσης της online ψυχοθεραπείας. Ο εν λόγω οργανισμός αποτέλεσε το πρώτο στήριγμα στους επαγγελματίες ψυχικής υγείας, συμβάλλοντας ουσιαστικά στην επικοινωνία και στην ενημέρωση τους με στόχο την προώθηση της online ψυχοθεραπείας.

Η online ψυχοθεραπεία μέσω τηλεδιάσκεψης (Videoconferencing Psychotherapy) είναι πλέον η επικρατέστερη μορφή online ψυχοθεραπείας και διεξάγεται ακολουθώντας τις επίσημες οδηγίες της Αμερικανικής Ψυχολογικής Εταιρείας (ΑΡΑ), όπως αυτές δημοσιεύτηκαν το 2013.

Η πανδημία Covid-19 ώθησε δραστικά την αναζήτηση της online ψυχοθεραπείας και ψυχοθεραπείας μέσω τηλεδιάσκεψης, ενώ ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι σε παγκόσμιο επίπεδο εξοικειώθηκαν με αυτή τη μέθοδο διεξαγωγής ψυχοθεραπείας και την υιοθέτησαν. Παρ’όλα αυτά, τα σημαντικά πλεονεκτήματα που παρουσιάζει συγκριτικά με τη δια ζώσης ψυχοθεραπεία, την είχαν καταστήσει αρκετά νωρίτερα και για πολύ κόσμο μια εξέχουσα εναλλακτική λύση.

Όπως συμβαίνει και με την παραδοσιακή ψυχοθεραπεία, η πρώτη συνεδρία της online ψυχοθεραπείας μέσω τηλεδιάσκεψης είναι δωρεάν, προκειμένου να αποφασίσει ο θεραπευόμενος εάν επιθυμεί να προχωρήσει στην ψυχοθεραπευτική διαδικασία.

Για την καλύτερη αποτελεσματικότητα της πρώτης online συνεδρίας, είναι χρήσιμο να διασφαλίσεις τα εξής σημεία:

  • Έλεγξε ότι διαθέτεις τα απαραίτητα τεχνολογικά μέσα για την πραγματοποίηση online συνεδρίας μέσω τηλεδιάσκεψης, όπως κινητό τηλέφωνο με κάμερα, tablet ή υπολογιστή καθώς και ικανοποιητικής ποιότητας σύνδεση στο Internet.

  • Επιβεβαίωσε ότι η/ο Ψυχολόγος κατέχει τη σχετική άδεια παροχής ψυχολογικών υπηρεσιών. Όλοι οι Ψυχολόγοι με τους οποίους συνεργάζεται το ClicktoTherapy κατέχουν άδεια ασκήσεως επαγγέλματος.

  • Διαχειρίσου την online συνεδρία μέσω τηλεδιάσκεψης σαν μια δια ζώσης συνεδρία, να είσαι συνεπής στην ώρα της συνεδρίας, κατάλληλα προετοιμασμένη/ος και πλήρως παρών σε ένα ήρεμο και ασφαλές περιβάλλον.

  • Να διασφαλίσεις ότι θα είσαι συγκεντρωμένη/ος στη συνεδρία και ελεύθερη/ος από αποσπάσεις σχετικές με ειδοποιήσεις στον υπολογιστή/κινητό ή tablet ή από παρουσία άλλων ατόμων στο χώρο.

  • Συστήνεται να διατυπώσεις ερωτήσεις σχετικά με την πορεία της θεραπευτικής διαδικασίας με βάση αυτές τις συμβουλές για την ψυχοθεραπεία

Η ψυχοθεραπευτική διαδικασία λειτουργεί εν μέρει χάρη στην παροχή ενός ασφαλούς, ιδιωτικού πλαισίου μέσα στο οποίο ο θεραπευόμενος μπορεί ελεύθερα και με εμπιστοσύνη να εκφράζει προσωπικές σκέψεις και συναισθήματα. Συνεπώς είναι σημαντικό τόσο οι Ψυχολόγοι όσο και οι θεραπευόμενοι που συμμετέχουν σε online ψυχοθεραπεία μέσω τηλεδιάσκεψης να λάβουν υπόψη τις παρακάτω συμβουλές για τη μέγιστη ασφάλεια τους.

  • Διασφάλισε ότι ο χώρος διεξαγωγής της ψυχοθεραπείας είναι ασφαλής ώστε να μπορείς να εκφραστείς με άνεση.

  • Επιβεβαίωσε ότι η συνομιλία σου με τον/την ψυχολόγο είναι ιδιωτική και προστατευμένη από τρίτους.

  • Συστήνεται να χρησιμοποιείς ακουστικά καθώς βελτιώνουν την ποιότητα ήχου, την αίσθηση άνεσης και ασφάλειας.

  • Χρησιμοποίησε μια ασφαλή και προστατευμένη από κωδικό σύνδεση στο Internet. Είναι σημαντικό να αποφεύγεται η χρήση δημόσιας σύνδεσης.

  • Να αποκλείεις την πρόσβαση στο κινητό ή τον υπολογιστή τους σε τρίτους, κλειδώνοντάς τα με κάποιον προσωπικό κωδικό.

Οι Ψυχολόγοι που παρέχουν online ψυχοθεραπεία μέσω τηλεδιάσκεψης χρειάζεται να είναι ενημερωμένοι σχετικά με τους πιθανούς κινδύνους που σχετίζονται με θέματα ασφάλειας και ιδιωτικότητας των θεραπευόμενων. Παράλληλα οφείλουν να υιοθετούν λύσεις που ελαχιστοποιούν τις πιθανότητες αποκάλυψης ή διαρροής προσωπικών δεδομένων, ώστε να προστατεύουν τους θεραπευόμενους. Το ClicktoTherapy γνωρίζοντας τους εν δυνάμει κινδύνους που παρουσιάζονται στην online ψυχοθεραπεία μέσω τηλεδιάσκεψης έχει θέσει σε εφαρμογή διαδικασίες που ανιχνεύουν και αποτρέπουν περιστατικά παραβίασης της ασφάλειας. Παράλληλα αναλαμβάνει την υποχρέωση να συμμορφωθεί με το Γενικό Κανονισμό για την Προστασία Δεδομένων (ΓΚΠΔ) όπως αναφέρεται εκτενώς στην Πολιτική απορρήτου.

Οι τελευταίες δύο δεκαετίες χαρακτηρίζονται από τη ραγδαία διάδοση της online ψυχοθεραπείας μέσω τηλεδιάσκεψης. Παράλληλα πλήθος επιστημονικών μελετών έχουν διερευνήσει και επιβεβαιώσει την αποτελεσματικότητα της. Ειδικότερα η περίοδος της πανδημίας ενίσχυσε σημαντικά τη διάδοση της καθώς οι περισσότεροι Ψυχολόγοι την υιοθέτησαν ως μια εναλλακτική μέθοδο για την παροχή ψυχολογικών υπηρεσιών. Φαίνεται λοιπόν ότι η online ψυχοθεραπεία μέσω τηλεδιάσκεψης έχει μπει για τα καλά στη ζωή μας και θα μείνει.

Όπως και στη δια ζώσεις ψυχοθεραπεία, έτσι και στην ψυχοθεραπεία online η αποτελεσματικότητα μετράται μέσω δύο δεικτών, ο πρώτος εκ των οποίων είναι η ποιότητα της θεραπευτικής σχέσης, και ο δεύτερος η εξέλιξη των κλινικών συμπτωμάτων.

Η θεραπευτική συμμαχία είναι το βασικό συστατικό της ψυχοθεραπείας. Η ανάπτυξη μιας καλής θεραπευτικής συμμαχίας εμπεριέχει την εμπιστοσύνη προς το θεραπευτή, τη δυνατότητα συναισθηματικού δεσίματος αλλά και την ικανότητα συναισθηματικής αποστασιοποίησης. Μια καλή θεραπευτική συμμαχία αποτελεί το σημαντικότερο προβλεπτικό παράγοντα για την εξέλιξη και το αποτέλεσμα της ψυχοθεραπευτικής διαδικασίας [1][2][3].

Σε μια πρόσφατη μελέτη [4], ερευνητές εξέτασαν συγκριτικά την εξέλιξη της θεραπευτικής συμμαχίας σε ψυχοθεραπεία μέσω τηλεδιάσκεψης και παραδοσιακή πρόσωπο με πρόσωπο ψυχοθεραπεία. 115 θεραπευόμενοι με διαγνωσμένη γενικευμένη αγχώδη διαταραχή μοιράστηκαν τυχαία στις δυο θεραπευτικές μεθόδους παρέμβασης. Οι θεραπευόμενοι απαντούσαν σε ερωτήσεις σχετικά με τη θεραπευτική συμμαχία μετά το τέλος κάθε δεύτερης συνεδρίας. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, οι θεραπευόμενοι που ακολούθησαν θεραπεία μέσω τηλεδιάσκεψης δημιούργησαν συνολικά καλύτερη θεραπευτική συμμαχία σε σχέση με τους θεραπευόμενους που ακολούθησαν πρόσωπο με πρόσωπο ψυχοθεραπεία. Μάλιστα, παρατηρήθηκε ότι στη θεραπεία μέσω τηλεδιάσκεψης η θεραπευτική συμμαχία, αν και καθυστέρησε να παγιωθεί σε σχέση με αυτή της παραδοσιακής ψυχοθεραπείας, μετά το τέλος της 5ης συνεδρίας σημείωνε σημαντικά υψηλότερους δείκτες.

Αρκετές έρευνες έχουν φέρει στο φως την συγκριτική προτίμηση των θεραπευόμενων να πραγματοποιούν τις συνεδρίες μέσω τηλεδιάσκεψης [5][6][7][8]. Μάλιστα, υπάρχουν ευρήματα που επισημαίνουν ότι για κάποιους θεραπευόμενους η θεραπευτική σχέση στα πλαίσια της ψυχοθεραπείας μέσω τηλεδιάσκεψης είναι ευκολότερο να δομηθεί. Ειδικότερα, πολλοί θεραπευόμενοι αναφέρουν ότι βιώνουν την online ψυχοθεραπεία σαν μια εμπειρία λιγότερο παρεμβατική και ελεγκτική συγκριτικά με την πρόσωπο με πρόσωπο ψυχοθεραπεία [9][10][6]. Κάποιοι μάλιστα αναφέρουν ότι βιώνουν καλύτερα τη δυνατότητά τους να διατηρήσουν τον έλεγχο, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει να διακόψουν τη συνεδρία [8].

Πολλές συστηματικές μελέτες [11][12][13][14] επιβεβαιώνουν ότι η online ψυχοθεραπεία μέσω τηλεδιάσκεψης είναι εξίσου αποτελεσματική με τη δια ζώσης ψυχοθεραπεία αναφορικά με την μείωση των κλινικών συμπτωμάτων σε ένα αρκετά μεγάλο εύρος ψυχικών δυσλειτουργιών. Ειδικότερα αναφέρεται ότι η online ψυχοθεραπεία μέσω τηλεδιάσκεψης πετυχαίνει τη μείωση των κλινικών συμπτωμάτων σε περιπτώσεις μείζονος καταθλιπτικής διαταραχής, διατροφικών διαταραχών, διαταραχής μετατραυματικού στρες, ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής και κοινωνικής φοβίας.

Το ClicktoTherapy είναι ένας βραβευμένος διαδικτυακός χώρος ψυχοθεραπείας. Ο πελάτης αντιμετωπίζεται με τον ίδιο τρόπο που θα αντιμετωπιζόταν εάν επισκεπτόταν ένα ινστιτούτο ψυχοθεραπείας. Σε πρώτο χρόνο πραγματοποιούνται ερωτήσεις σχετικά με τις συνήθειες και την ποιότητα αυτοφροντίδας, ενώ παράλληλα γίνεται μια αρχική εκτίμηση παρουσίας ψυχοπιεστικών παραγόντων. Σε δεύτερο χρόνο, το θεραπευτικό αίτημα του πελάτη αναλύεται και λαμβάνεται υπόψη ώστε να ολοκληρωθεί η ανάθεση σε εξειδικευμένο Ψυχολόγο.

Στη συνέχεια ο ψυχολόγος αναλαμβάνει την έναρξη και ολοκλήρωση ψυχοθεραπευτικής διαδικασίας με τον πελάτη. Οι συνεργάτες μας επιλέγονται με βάση επιστημονικά παγιωμένα κριτήρια και προϋποθέσεις για τη διεξαγωγή αποτελεσματικής ψυχοθεραπευτικής διαδικασίας, καθώς είναι στο σύνολό τους επαγγελματίες ψυχολόγοι με πανεπιστημιακή εκπαίδευση, μεταπτυχιακές εκπαιδεύσεις σε όλο το εύρος των ψυχοθεραπευτικών προσεγγίσεων και πολυετή κλινική εμπειρία.

  • Αν έχεις τάσεις αυτοκτονίας. Κάλεσε αμέσως το 1018 ή τον αριθμό για την αυτοκτονία της χώρας σου.
  • Αν έχεις διαγνωσθεί με σοβαρή ψυχική ασθένεια ή η κατάστασή σου χρήζει ψυχιατρικής παρακολούθησης.

Το chat παρέχεται για τη διευκόλυνση της επικοινωνίας με το θεραπευτή και όχι ως θεραπευτικό μέσο. Ως αποτελεσματικότερο θεραπευτικό μέσο, προτείνεται η θεραπεία με βίντεο και όχι μέσω μηνυμάτων. Για το λόγο αυτό, όλες οι συνεδρίες γίνονται μέσω της βιντεο - πλατφόρμας μας.

Οι συνεδρίες μας γίνονται μέσω της βιντεο - πλατφόρμας μας. Η διαδικασία σύνδεσης στη συνεδρία είναι η παρακάτω:

  1. Αρχικά κάνεις εγγραφή εδώ
  2. Απαντάς κάποιες ερωτήσεις που μας βοηθούν να ορίσουμε τον κατάλληλο Ψυχολόγο, ειδικά για σένα.
  3. Μπορείς πλέον να επικοινωνήσεις με τον ψυχοθεραπευτή σου μέσω του ιδιωτικού δωματίου σας.
  4. Τέλος κλείνεις ραντεβού για την πρώτη σου δωρεάν συνεδρία.

Βιβλιογραφία

  1. Ahn, H.-n., & Wampold, B. E. (2001). “Where oh where are the specific ingredients? A meta-analysis of component studies in counseling and psychotherapy”. https://doi.org/10.1037/0022-0167.48.3.251
  2. Horvath, A. O., & Symonds, B. D. (1991). “Relation between working alliance and outcome in psychotherapy: A meta-analysis”. https://doi.org/10.1037/0022-0167.38.2.139
  3. Martin, D. J., Garske, J. P., & Davis, M. K. (2000). “Relation of the therapeutic alliance with outcome and other variables: A meta-analytic review”. https://doi.org/10.1037/0022-006X.68.3.438
  4. Watts, S., Marchand, A., Bouchard, S., Gosselin, P., Langlois, F., Belleville, G., & Dugas, M. J. (2020). “Telepsychotherapy for generalized anxiety disorder: Impact on the working alliance”. https://dx.doi.org/10.1037/int0000223
  5. Lisa Richardson, Corinne Reid & Suzanne Dziurawiec (2015). ““Going the Extra Mile”: Satisfaction and Alliance Findings from an Evaluation of Videoconferencing Telepsychology in Rural Western Australia”. https://dx.doi.org/10.1111/ap.12126
  6. Simpson S. (2001) “The Provision of a Telepsychology Service to Shetland: Client and Therapist Satisfaction and the Ability to Develop a Therapeutic Alliance”. https://doi.org/10.1177/1357633X010070S114
  7. Alicia A Thorp, Genevieve N Healy, Elisabeth Winkler, Bronwyn K Clark, Paul A Gardiner, Neville Owen & David W Dunstan (2012) “Prolonged sedentary time and physical activity in workplace and non-work contexts: a cross-sectional study of office, customer service and call centre employees”. https://doi.org/10.1186/1479-5868-9-128
  8. Richard L. Simpson (2005) “Evidence-Based Practices and Students With Autism Spectrum Disorders”. https://doi.org/10.1177%2F10883576050200030201
  9. Bette Bakke, James Mitchell, Steve Wonderlich, Ron Erickson (2001) “Administering cognitive-behavioral therapy for bulimia nervosa via telemedicine in rural settings”. https://doi.org/10.1002/eat.1107
  10. B Christopher Frueh , Jeannine Monnier , Eunsil Yim (2007) “A randomized trial of telepsychiatry for post-traumatic stress disorder”. https://doi.org/10.1258/135763307780677604
  11. Backhaus, A., Agha, Z., Maglione, M. L., Repp, A., Ross, B., Zuest, D., Rice-Thorp, N. M., Lohr, J., & Thorp, S. R. (2012). “Videoconferencing psychotherapy: A systematic review”. https://doi.org/10.1037/a0027924
  12. Micha Blake Berryhill, Nathan Culmer, Nelle Williams, Anne Halli-Tierney, Alex Betancourt, Hannah Roberts & Michael King (2019). “Videoconferencing Psychotherapy and Depression: A Systematic Review”. https://doi.org/10.1089/tmj.2018.0058
  13. Carl Norwood, Nima G. Moghaddam, Sam Malins, Rachel Sabin-Farrell (2018). “Working alliance and outcome effectiveness in videoconferencing psychotherapy: A systematic review and noninferiority meta-analysis”. https://doi.org/10.1002/cpp.2315
  14. Clare S Rees, Ellen Maclaine (2015). “A Systematic Review of Videoconference‐Delivered Psychological Treatment for Anxiety Disorders”. https://doi.org/10.1111/ap.12122

Περαιτέρω πηγές

  1. Andersson, G., & Cuijpers, P. (2009) “Internet-based and other computerized psychological treatments for adult depression: A meta-analysis”. https://doi.org/10.1080/16506070903318960
  2. Barak, Azy et al. (2008). “A comprehensive review and a meta-analysis of the effectiveness of Internet-based psychotherapeutic interventions”. https://doi.org/10.1080/15228830802094429
  3. Bergström, J., Andersson, G., Ljótsson, B. et al. (2010) “Internet-versus group-administered cognitive behaviour therapy for panic disorder in a psychiatric setting: a randomised trial”. https://doi.org/10.1186/1471-244X-10-54
  4. Nagel, D. (2011) “The future of online therapy Psychotherapy Networker Symposium, Washington, D.C.”. https://dx.doi.org/10.1037/e561872012-001
  5. Neimark, G. (2009) “Patients and text messaging: A boundary issue”. https://dx.doi.org/10.1176/appi.ajp.2009.09071012