Το θεραπευτικό συμβόλαιο θεσπίζεται κατά την πρώτη συνάντηση του ψυχολόγου με τον πελάτη. Πρόκειται για μια συμφωνία, η οποία δεσμεύει και τους δύο, και που οι όροι της θα διέπουν τη θεραπευτική σχέση που θα αναπτυχθεί κατά την ψυχοθεραπευτική διαδικασία.
Η συναίνεση σχετικά με τους αναμενόμενους ρόλους και στόχους της θεραπείας είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να τεθεί σε ισχύ το θεραπευτικό συμβόλαιο. Συνεπώς, ο ψυχολόγος και ο πελάτης διαμορφώνουν από κοινού τους θεραπευτικούς συγκεκριμένους στόχους καθώς και τα μέσα που θα διευκολύνουν την επίτευξή τους. Τα μέσα αφορούν τις θεραπευτικές τεχνικές που πρόκειται να ακολουθηθούν κατά την ψυχοθεραπευτική διαδικασία.
Το θεραπευτικό συμβόλαιο περιλαμβάνει επίσης ορισμένα πρακτικά στοιχεία που διευκρινίζονται με σαφήνεια:
- Πότε ( ο χρόνος και ο ρυθμός των συνεδριών, ακόμη και ο συνολικός αριθμός ή η κατά προσέγγιση συνολική διάρκεια σε περιπτώσεις που αυτό είναι εφικτό)
- Πώς και πού πραγματοποιείται (για παράδειγμα διαδικτυακές συναντήσεις διάρκειας 45 λεπτών)
- Τι μπορεί να βελτιωθεί (για παράδειγμα καλύτερη διαχείριση διαπροσωπικών σχέσεων, καλύτερη αντιμετώπιση άγχους, κλπ)
- Τι δεν μπορεί να βελτιωθεί (για παράδειγμα τάσεις τελειομανίας, σχολαστικότητα, ανάγκη για τάξη κλπ)
- Τι πρέπει να γίνει (για παράδειγμα ασκήσεις ή τεχνικές σχετικά με την εκμάθηση μιας μεθόδου χαλάρωσης για τη μείωση του σωματικού άγχους)
- Η ψυχοθεραπευτική προσέγγιση που θα ακολουθηθεί.
- Πόσο θα διαρκέσει (ο χρόνος θα εκτιμηθεί ανάλογα με τη διαθεσιμότητα του κάθε πελάτη, λαμβάνοντας υπόψη τους περιορισμούς που συνδέονται με την ψυχοθεραπευτική θεραπεία και τους επαγγελματικούς περιορισμούς των πελατών)
- Κόστος ψυχοθεραπευτικής διαδικασίας.
Η υπογραφή του θεραπευτικού συμβολαίου είναι μια θεμελιώδης στιγμή που δεν πρέπει να παραλείπεται. Η διασφάλιση της καλής εξέλιξης της θεραπείας βασίζεται στη στενή και αυθεντική συνεργασία μεταξύ ασθενούς και θεραπευτή. To θεραπευτικό συμβόλαιο μπορεί να δημιουργείται σε δύο αντίγραφα και το κάθε μέρος να κρατάει από ένα. Αυτό που είναι πολύ σημαντικό είναι ότι το συμβόλαιο περιέχει τους ρητά διατυπωμένους στόχους της θεραπείας. Ωστόσο, στην πραγματικότητα, κατά τη διάρκεια της θεραπείας, η βελτίωση των δυσκολιών του πελάτη μπορεί να οδηγήσει στην ανάγκη για πολλαπλές αλλαγές του συμβολαίου, οι οποίες δεν είχαν προβλεφθεί από την αρχή. Σε αυτή την περίπτωση ο ψυχολόγος και ο πελάτης επαναδιαπραγματεύονται από κοινού τους νέους όρους και διατυπώνουν μια τροποποιημένη εκδοχή του αρχικού θεραπευτικού συμβολαίου.
Πηγές
Bosch-Capblanch X., Abba K., Prictor M., Garner P. (2007) Contracts between patients and healthcare practitioners for improving patients’ adherence to treatment, prevention and health promotion activities. Cochrane Database Syst Rev. 2007 Apr 18;2007(2):CD004808. https://doi.org/10.1002/14651858.CD004808.pub3
Helmchen H. (1998) Mutual patient-psychiatrist communication and the therapeutic contract, Comprehensive Psychiatry, 39(1), pp.5-10, https://doi.org/10.1016/S0010-440X(98)90025-6